مهندسی سرامیک؛ راهنمای جامع رشته مهندسی مواد گرایش سرامیک
۵ مرداد ۱۴۰۳
  • خلاصه مطلب در 30 ثانیه arrow-down

    مهندسی سرامیک یکی از گرایش‌های مهندسی مواد است که به بررسی ساختار، خواص و کاربرد مواد غیرفلزی و غیرآلی با تمرکز بر سرامیک‌ها می‌پردازد. این رشته امروزه در صنایع مختلفی از جمله ساختمان، دیرگداز، الکترونیک، پزشکی، هوافضا و هسته‌ای کاربرد دارد.

مهندسی سرامیک؛ راهنمای جامع رشته مهندسی مواد گرایش سرامیک

فناوری‌های حوزه ساختمان

بشر از هزاران سال پیش از سرامیک‌ها در ساخت ظروف، ابزار و ادوات مختلف استفاده می‌کرده است. در قرون‌وسطی، هنر سرامیک‌سازی در ایران و سایر نقاط جهان به شکوفایی رسید که آثار نفیس و ماندگاری از آن دوران باقی ‌مانده است. با پیشرفت علم و تکنولوژی، مهندسی سرامیک به‌عنوان یک رشته علمی مجزا شکل گرفت. ما در این راهنمای جامع، سفری به دنیای مهندسی سرامیک خواهیم داشت تا با ابعاد مختلف این رشته جذاب از جمله دروس دانشگاهی آن، بازار کار، امکان ادامه تحصیل در خارج از کشور و همه آنچه لازم است درباره رشته مهندسی مواد گرایش سرامیک بدانیم؛ آشنا شویم.

معرفی رشته مهندسی سرامیک

مهندسی سرامیک، شاخه‌ای از رشته مهندسی مواد است که به بررسی ساختار، خواص و کاربرد مواد غیرفلزی و غیرآلی با تمرکز بر سرامیک‌ها می‌پردازد. این رشته امروزه در صنایع مختلفی از جمله ساختمان، دیرگداز، الکترونیک، پزشکی، هوافضا و هسته‌ای کاربرد دارد.

مهندسی سرامیک، یکی از گرایش های رشته مهندسی مواد است.
مهندسی سرامیک، یکی از گرایش های رشته مهندسی مواد است.

دروس موردنیاز برای قبولی در رشته مهندسی مواد گرایش سرامیک 

برای قبولی در رشته مهندسی مواد گرایش سرامیک در مقطع کارشناسی، داوطلبان باید در کنکور سراسری گروه ریاضی شرکت کرده و در زیرگروه 1 (شیمی) به رقابت بپردازند.

دروس تخصصی که در این زیرگروه قرار دارند عبارت‌اند از:

  • ریاضی: شامل دروس ریاضی 1، ریاضی 2، هندسه 1، هندسه 2، حسابان دیفرانسیل و انتگرال 1 و 2، آمار و احتمال
  • شیمی: شامل دروس شیمی 1، شیمی 2، شیمی 3
  • فیزیک: شامل دروس فیزیک 1، فیزیک 2، فیزیک 3

دروس موردنیاز برای قبولی در آزمون کارشناسی‌ارشد رشته مهندسی سرامیک نیز به شرح زیر است:

  • زبان عمومی و تخصصی
  • مجموعه ریاضیات
  • خواص فیزیکی مواد
  • خواص مکانیکی مواد
  • شیمی‌فیزیک و ترمودینامیک مواد

دروس دانشگاهی رشته مهندسی سرامیک

دروس دانشگاهی رشته مهندسی سرامیک در مقاطع کارشناسی و کارشناسی‌ارشد متفاوت است. در ادامه به بررسی دروس این رشته در هر مقطع می‌پردازیم:

مقطع کارشناسی

برخی از مهم‌ترین دروسی که در مقطع کارشناسی رشته مهندسی مواد گرایش سرامیک می‌خوانید عبارتند از:

دروس پایه: ریاضی، فیزیک، شیمی، زبان انگلیسی، کارگاه عمومی، ریاضی مهندسی

دروس تخصصی رشته: شیمی فیزیک مواد، مکانیک مواد،ترمودینامیک مواد، متالورژی فیزیکی،خوردگی و حفاظت مواد و…

دروس تخصصی گرایش: علم مواد سرامیکی، آزمایشگاه سرامیک، فرایندهای ساخت سرامیک، ساختار سرامیک‌ها، خواص سرامیک، الکترو سرامیک، سرامیک‌های مهندسی، سرامیک‌های ساختمانی

مقطع کارشناسی‌ارشد

فرایندهای قبل از پخت در سرامیک‌ها، شکل‌دادن پیشرفته سرامیک‌ها، روش‌های پیشرفته شناخت و آنالیز مواد، سرامیک‌های مهندسی غیراکسیدی، سرامیک‌های مهندسی اکسیدی، تئوری خواص و تکنولوژی ساخت نیمه‌هادی، سمینار، خطاهای اندازه‌گیری در تحقیق مواد و پایان‌نامه از دروس اصلی مقطع کارشناسی ارشد مهندسی سرامیک است.

مقطع دکتری

دروس اصلی که در مقطع دکتری این رشته باید گذراند عبارتند از:

الكتروسراميك‌هاي پيشرفته، رفتار مكانيكي و حرارتي مواد سراميكي، شيشه و شيشه-سراميك‌ها، كامپوزيت‌ها، سيستم‌هاي چندجزئي در سراميك‌ها، لايه‌هاي نازك، سراميك‌هاي نوري پیشرفته، ديرگدازهاي پيشرفته، مباحث ويژه در سراميك، مواد مغناطيسي و…

** نکته: دروس ارائه شده در دانشگاه‌های مختلف ممکن است کمی با یکدیگر متفاوت باشد.

بازار کار رشته مهندسی سرامیک

بازار کار رشته مهندسی سرامیک در حال حاضر از وضعیت مطلوبی برخوردار است و فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند در صنایع مختلفی مشغول به کار شوند. از جمله دلایل متعدد برای رونق بازار کار این رشته می‌توان به این موارد اشاره کرد:

  • کاربرد گسترده سرامیک‌ها: سرامیک‌ها به دلیل خواص منحصربه‌فردشان، کاربردهای بسیار متنوعی در صنایع مختلف مانند ساختمان، الکترونیک، پزشکی، هوافضا، هسته‌ای و… دارند.
  • رشد صنایع مرتبط: باتوجه‌به توسعه صنایع مختلفی که از سرامیک‌ها استفاده می‌کنند، تقاضا برای فارغ‌التحصیلان مهندسی سرامیک نیز در حال افزایش است.
  • نیاز به نوآوری و تخصص: تولید و استفاده از سرامیک‌های پیشرفته و با فناوری بالا، نیازمند دانش و تخصص فارغ‌التحصیلان این رشته است.

برخی از موقعیت‌های شغلی که فارغ‌التحصیلان مهندسی سرامیک می‌توانند در آن‌ها فعالیت کنند:

  • کارشناس تحقیق و توسعه: مهندس سرامیک به‌عنوان کارشناس تحقیق و توسعه در شرکت‌های مختلف تولیدی و پژوهشی، به دنبال راه‌های جدید برای تولید و ارتقای کیفیت سرامیک‌ها است.
  • کارشناس تولید: در کارخانه‌های تولید سرامیک، مهندس سرامیک بر فرایند تولید نظارت و کنترل دارد و برای ارتقای کیفیت و کمیت محصولات تلاش می‌کند.
  • کارشناس آزمایشگاه: مهندس سرامیکمی‌توانددر آزمایشگاه‌ها، خواص و ویژگی‌های سرامیک‌ها را اندازه‌گیری و آنالیز کند.
  • کارشناس فنی فروش: مهندس سرامیک می‌تواند به‌عنوان کارشناس فنی فروش به مشتریان در انتخاب و خرید سرامیک‌های مناسب مشاوره دهد.
  • مدرس دانشگاه: بسیاری از فارغ‌التحصیلان مهندسی سرامیک در دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی، به تدریس دروس مهندسی سرامیک و انجام تحقیقات علمی می‌پردازند.
  • کارآفرین: مهندسان سرامیک همچنین می‌توانندباتوجه‌به نیاز بازار و ایده‌های نوآورانه، کسب‌وکار خود را در زمینه تولید یا استفاده از سرامیک‌ها راه‌اندازی کنند.

باتوجه‌به پیشرفت‌های روزافزون در علم و فناوری و کاربرد سرامیک‌ها در حوزه‌های جدید مانند انرژی‌های تجدیدپذیر و زیست‌فناوری، انتظار می‌رود که رشته مهندسی سرامیک در آینده نیز از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای برخوردار باشد. به‌طورکلی، فارغ‌التحصیلان مهندسی سرامیک با تلاش و پشتکار می‌توانند در بازار کار این رشته به موفقیت دست پیدا کنند و از حقوق و درآمد مناسبی برخوردار شوند.

فارغ‌التحصیلان  رشته مهندسی سرامیک می‌توانند در شرکت‌های تولید کاشی و سرامیک به عنوان مهندس فرآیند، مهندس کیفیت، و مدیر تولید مشغول به کار شوند.
فارغ‌التحصیلان رشته مهندسی سرامیک می‌توانند در شرکت‌های تولید کاشی و سرامیک به عنوان مهندس فرآیند، مهندس کیفیت، و مدیر تولید مشغول به کار شوند.

صنایع مرتبط با رشته مهندسی مواد گرایش سرامیک

رشته مهندسی مواد گرایش سرامیک با صنایع مختلفی ارتباط دارد و به‌طورکلی، هر صنعتی که از مواد سرامیکی استفاده می‌کند، می‌تواند پتانسیل استخدام مهندسان سرامیک را داشته باشد. در ادامه این مطلب بعضی از صنایع مرتبط با مهندسی سرامیک را بیان می‌کنیم:

1. صنعت ساختمان:

  • تولید مصالح ساختمانی سرامیکی مانند آجر، کاشی، سرامیک‌های دیواری و کف، لوله‌های سرامیکی و…
  • تولید بتن سرامیکی
  • تولید عایق‌های حرارتی و صوتی سرامیکی

2. صنعت دیرگداز یا مواد نسوز:

  • تولید آجرها و سایر مصالح نسوز برای استفاده در کوره‌ها، پاتیل‌ها و سایر تجهیزات صنعتی که در معرض حرارت و دمای بالا قرار دارند.
  • تولید مواد نسوز برای صنایع فولاد، سیمان، شیشه، پتروشیمی و…

3. صنعت الکترونیک:

  • تولید قطعات سرامیکی برای استفاده در مدارهای الکترونیکی، مانند خازن‌ها، سلف‌ها، ترانزیستورها و…
  • تولید بدنه سرامیکی برای لامپ‌های  LED

4. صنعت پزشکی:

  • تولید ایمپلنت‌های سرامیکی برای استفاده در جراحی‌های ارتوپدی و دندانپزشکی
  • تولید ابزار و تجهیزات پزشکی سرامیکی
  • تولید بیوسرامیک‌ها برای کاربردهای مختلف در پزشکی

5. صنعت هوافضا:

  • تولید قطعات سرامیکی برای استفاده در موتورهای هواپیما، موشک‌ها و فضاپیماها به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت و فشار

6. سایر صنایع:

  • صنعت خودرو
  • صنعت نساجی
  • صنعت لوازم‌خانگی
  • صنعت تولید ابزار و یراق‌آلات

امکان ادامه تحصیل در خارج از کشور در رشته مهندسی سرامیک

مانند بسیاری از رشته‌های تحصیلی امکان ادامه تحصیل در خارج از کشور در رشته مهندسی سرامیک هم وجود دارد. در واقع، بسیاری از دانشگاه‌های معتبر در سراسر جهان، دوره‌های کارشناسی، کارشناسی‌ارشد و دکتری را در این رشته ارائه می‌دهند.

برخی از مزایای ادامه تحصیل در خارج از کشور در رشته مهندسی سرامیک عبارت‌اند از:

  • دسترسی به آموزش و پژوهش‌های پیشرفته: دانشگاه‌های خارجی در این رشته از امکانات و تجهیزات مدرن و همچنین از اساتید برجسته‌ای برخوردار هستند که می‌توانند تجربیات و دانش ارزشمندی را به دانشجویان ارائه دهند.
  • فرصت‌های بین‌المللی: تحصیل در خارج از کشور به شما امکان می‌دهد تا با دانشجویانی از سراسر جهان آشنا شوید و تجربیات بین‌المللی خود را افزایش دهید. این امر می‌تواند به شما در پیداکردن شغل در شرکت‌های بین‌المللی یا ادامه تحصیلات در مقاطع بالاتر در خارج از کشور کمک کند.
  • امکانات تحقیقاتی: بسیاری از دانشگاه‌های خارجی در این رشته، امکانات تحقیقاتی بسیار خوبی را در اختیار دانشجویان قرار می‌دهند. این امر می‌تواند به شما در انجام تحقیقات در زمینه‌های موردعلاقه و ارتقای سطح علمی‌تان کمک کند.

برای ادامه تحصیل در خارج از کشور در رشته مهندسی سرامیک، باید مراحل زیر را طی کنید:

  • انتخاب دانشگاه و رشته: ابتدا باید دانشگاه و رشته موردنظر خود را انتخاب کنید. برای این کار می‌توانید به سایت‌های دانشگاه‌های مختلف مراجعه کرده و اطلاعات مربوط به برنامه‌های آموزشی، شرایط پذیرش و… را بررسی کنید.
  • آماده‌کردن مدارک موردنیاز: پس از انتخاب دانشگاه، باید مدارک موردنیاز برای پذیرش را آماده کنید. این مدارک معمولاً شامل مدرک دیپلم یا کارشناسی، ریزنمرات، مدرک زبان انگلیسی (مانند آیلتس یا تافل)، توصیه‌نامه، انگیزه‌نامه و… می‌شود.
  • اپلای کردن: بعد از آماده‌کردن مدارک، باید از طریق سایت دانشگاه اقدام به اپلای کنید.
  • دریافت پذیرش: در صورت واجد شرایط بودن، از دانشگاه پذیرش خواهید گرفت.
  • اخذ ویزا: پس از دریافت پذیرش، باید برای اخذ ویزای دانشجویی اقدام کنید.

برخی از دانشگاه‌های برتر جهان برای تحصیل در رشته مهندسی سرامیک عبارت‌اند از:

  • مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) – آمریکا
  • دانشگاه امپریال کالج لندن – انگلستان
  • دانشگاه صنعتی سوئیس زوریخ – سوئیس
  • دانشگاه کالیفرنیا، برکلی – آمریکا
  • دانشگاه علم و فناوری توکیو – ژاپن

ظرفیت رشته مهندسی سرامیک در تمام مقاطع تحصیلی

ظرفیت پذیرش دانشجو در رشته مهندسی سرامیک در تمام مقاطع تحصیلی، هرساله توسط سازمان سنجش آموزش کشور اعلام می‌شود. این ظرفیت به عوامل مختلفی مانند تعداد داوطلبان، تعداد دانشگاه‌های ارائه‌دهنده این رشته، نیاز بازار کار و… بستگی دارد.

در این بخش به ظرفیت تقریبی دانشگاه‌ها در رشته مهندسی مواد گرایش سرامیک اشاره می‌کنیم. البته در نظر داشته باشید اطلاعات ارائه شده در این بخش کلی است و ممکن است در مورد دانشگاه‌ها و سال‌های خاص متفاوت باشد.

ظرفیت پذیرش در مقطع کارشناسی:

ظرفیت پذیرش در مقطع کارشناسی این رشته در دانشگاه‌های دولتی، حدود 500 نفر در سال است.

علاوه بر این، دانشگاه‌های آزاد، غیرانتفاعی، پیام‌نور و پردیس‌های خودگردان نیز در این رشته دانشجو می‌پذیرند که ظرفیت آن‌ها به طور دقیق مشخص نیست، اما به‌طورکلی کمتر از دانشگاه‌های دولتی است.

ظرفیت پذیرش در مقطع کارشناسی‌ارشد:

ظرفیت پذیرش در مقطع کارشناسی‌ارشد این رشته در دانشگاه‌های دولتی، حدود 200 نفر در سال است.

دانشگاه‌های آزاد و غیرانتفاعی نیز در این مقطع دانشجو می‌پذیرند که ظرفیت آن‌ها کمتر از دانشگاه‌های دولتی است.

ظرفیت پذیرش در مقطع دکتری:

ظرفیت پذیرش در مقطع دکتری این رشته در دانشگاه‌های دولتی، حدود 100 نفر در سال است.

ظرفیت دانشگاه‌های آزاد، غیرانتفاعی و پیام‌نور نیز در این مقطع به طور دقیق مشخص نیست.

نکته:

  • ظرفیت پذیرش در هر دانشگاه و هر سال ممکن است باتوجه‌به شرایط آن دانشگاه و نیاز کشور تغییر کند.
  • برای اطلاع دقیق از ظرفیت پذیرش در هر دانشگاه و هر سال، باید به سایت سازمان سنجش آموزش کشور مراجعه کنید.
  • در سال‌های اخیر، به دلیل تقاضای زیاد برای تحصیل در رشته مهندسی سرامیک، رقابت برای ورود به دانشگاه در این رشته بالا بوده است.
  • از جمله دانشگاه‌های پذیرنده دانشجو در رشته مهندسی مواد گرایش سرامیک می‌توان به دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه اصفهان، دانشگاه صنعتی شیراز، دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشگاه صنعتی شاهرود و… اشاره کرد.

آخرین رتبه قبولی مهندسی مواد گرایش سرامیک در کنکور

رتبه قبولی در کنکور هر ساله متغیر است و به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ لذا نمی‎توان عدد دقیقی را به‌عنوان آخرین رتبه قبولی در نظر گرفت. رتبه قبولی در رشته مهندسی مواد گرایش سرامیک هم به سال کنکور، نوع سهمیه (آزاد، ایثارگران و…)، دانشگاه و محل موردنظر شما بستگی دارد.

برای اطلاع دقیق از آخرین رتبه قبولی در این رشته، باید به سایت سازمان سنجش آموزش کشور و یا کارنامه‌های قبولی داوطلبان کنکور در سال موردنظر خود مراجعه کنید.

بااین‌حال، به‌طورکلی می‌توان گفت که رتبه قبولی در این رشته رقابتی است و هر ساله داوطلبان زیادی با رتبه‌های خوب در این رشته قبول می‌شوند.

برای مثال:

  • در کنکور کارشناسی‌ارشد سال 1402، آخرین رتبه قبولی در دانشگاه دولتی صنعتی شریف، گرایش سرامیک، برای سهمیه آزاد رتبه 1633 بود.
  • در کنکور کارشناسی‌ارشد سال 1401، آخرین رتبه قبولی در دانشگاه دولتی علم و صنعت ایران، گرایش سرامیک، برای سهمیه آزاد رتبه 399 بود.

سخن پایانی

رشته مهندسی سرامیک، یکی از گرایش‌های رشته مهندسی مواد است که به بررسی ساختار، خواص و کاربرد سرامیک‌ها می‌پردازد. این رشته در حال حاضر از بازار کار مطلوبی برخوردار است و فارغ‌التحصیلان آن می‌توانند در صنایع مختلفی از جمله ساختمان، الکترونیک، پزشکی، هوافضا، هسته‌ای و… مشغول به کار شوند.

اگر به دنبال یک رشته تحصیلی جذاب با بازار کار مناسب و زمینه‌های شغلی متنوع هستید، مهندسی سرامیک می‌تواند گزینه مناسبی برای شما باشد. با مطالعه دقیق این راهنمای جامع، اطلاعات لازم برای انتخاب این رشته و مسیر شغلی آینده خود را به دست خواهید آورد.

الهام طیباتی
نویسنده : الهام طیباتی

علاقه من به خواندن و نوشتن باعث شد سال‌ها در زمینه‌های مختلف اطلاعات کسب کنم. زمانی که وارد حوزه جذاب صنعت ساختمان شدم، اطلاعات و تجربه‌های ارزشمندی در این زمینه به دست آوردم که حالا تصمیم گرفتم آن را با دیگران به اشتراک بگذارم.

پیغام شما
نام
ایمیل

مقالات مرتبط