شتاب دهنده ها حلقه مفقوده صنعت استخراج معادن در ایران
استارت آپ های شتاب دهنده نقش مهمی در رشد و توسعه صنایع دارند و استفاده از آنها و رشد و گسترش این نوع شرکت ها در کشور می تواند به افزایش کیفیت و کمیت محصولات تولیدی منجر گردد.
با رشد روزافزون شکل‌گیری استارتاپ در کشورمان کلمه‌ی شتابدهنده نیز زیاد به گوش می‌خورد و بسیاری از افراد با این مفهوم آشنایی ندارند. استارتاپ و شتاب دهنده ها، دو واژه‌ای که در سال‌های اخیر زیاد در مورد آن خوانده و شنیده‌ایم. حتی این موضوع وارد کشورمان نیز شده و ما شاهد برگزاری گردهمایی‌های تحت عنوان استارت آپ ویکند در شهرهای مختلف کشور هستیم.استارت آپ واژه‌ای است که در سال‌های اخیر در اخبار دنیای فناوری به کرات شاهد استفاده از آن در توصیف کمپانی‌های نوپایی هستیم که راهکارهای جدیدی را برای حل مشکلات و مسائل موجود در دنیای فناوری مطرح می‌کنند. کسب‌وکارهای نوپا یا همان استارتاپ همیشه در ابتدای کار با چالش‌هایی مواجه می‌شوند. این چالش‌ها در زمینههای مختلف برای یک استارتاپ رخ می‌دهد و در بیشتر موارد سبب می‌شود که استارتاپ‌ها با شکست روبرو شده یا از مسیر اصلی خود منحرف شوند.
نقش شتاب‌دهنده‌ها در پیشرفت کسب‌وکارهای نو
همان طور که از نام این مجموعه‌ها پیداست، شتابدهنده قرار است به استارت آپ‌ها برای رشدشان شتاب ببخشد. این شتابدهی ممکن است با تخصیص منابع (مادی یا معنوی) در هر یک از مراحل رشد استارت آپ (امکانسنجی، توسعه، معرفی، رشد یا بلوغ) اتفاق بیفتد. در حقیقت یک شتابدهنده، مرکزی است که امکان رشد سریع و صحیح شرکتهای استارت‌آپی نوپای زیرمجموعه خود را مهیا می‌سازد و اصلی‌ترین رسالتش تقویت این استارت آپ‌ها و تبدیل آنها به شرکتهای توانمند است تا پس از پایان بهره‌مندی از حمایت شتابدهنده، بتوانند به تنهایی در بازار رقابت و رشد کنند.
اگر استارتاپ‌آپ ایده خوبی داشته باشد و مقیاس‌پذیر باشد، می‌توان رشد آن را پس از تجاری‌سازی و ورود به بازار تخمین زد. شتاب‌دهنده‌ها نیز براساس همین منطق تیم‌هایی که تصور می‌کنند موفق خواهند بود را انتخاب می‌کنند و با رشد آنها در حقیقت سهام خود را رشد می‌دهند. مزیت بهره‌گیری از حمایت شتابدهنده (حمایت مالی، آموزشی، قانونی و حقوقی) برای تیم‌های استارت آپی، بهره‌مندی از امکانات مالی و راهنمایی خبرگان حوزه‌های مرتبط با ایده‌شان است. در حقیقت یک استارتاپ با یک تیم و ایده شروع می‌کند و میتواند با کمک شتابدهنده آن را تبدیل به شرکتی بزرگ با ارزش میلیاردی کند.
شتاب دهنده ها حلقه مفقوده استخراج معادن
به گزارش کاشی لند به نقل از روابط عمومی صدر فردا؛ به مناسبت فرا رسیدن روز صنعت، علیرضا تاجبر کارشناس ارشد مسائل اقتصادی و بورس و رئیس هیات مدیره شتاب دهنده دانش بنیان صدرفردا، پیرامون نقش آفرینی این شتاب دهنده در آینده ایجاد نوآوری در صنعت معدن و صنایع وابسته یادداشتی به شرح زیر صادر کردند.
حمایت از کسب و کارهای نوپا با پشتوانه فناوری، از اقدامات مهم و اثرگذار دولت طی یک دهه اخیر بوده که منجر به تمرکز بر روی ایده های فنآورانه و رونق شرکتهای نوپا گردیده است. در این زمینه همکاری و تعامل دولت، دانشگاهها، استارتآپها و سرمایهگذاران، منجر به پرورش و بلوغ ظرفیتهای علمی و نوآورانه کشور شد و اقدامات میان مدت ارکان این تعامل، اثرات مثبت بلند مدتی را در اقتصاد ملی به بار خواهد آورد. روند پرشتاب و جدی حمایت از کسب و کارهای نوپا، بر پایه سیاستهای کلی نظام و نیاز کشور بوده و با توجه به زمینه اقتصادی و غیرسیاسی این حمایتها، انتظار میرود این حمایت در دولتهای بعدی نیز مستمر و پرقدرت ادامه یابد.
با این وجود رونق کسب و کارهای نوپا منطقاً بدون اشکال، جامع و کامل نیست. عمده استارتآپهای موفق طی چند سال اخیر در حوزه فنآوری اطلاعات و دارو و سلامت هستند و با وجودی که استفاده از این ظرفیت کشور مفید است، ولی باید توجه داشته باشیم که مزیت نسبی ایران در حوزه نفت و پتروشیمی، معدن و کشاورزی است و زمان آن فرا رسیده تا بر روی فنآوری در این بخش ها تمرکز نماییم. شرکتها و فعالان در هر سه حوزه مذکور، عمدتاً اقدام به تولید و صادرات مواد خام مینمایند و ایجاد ارزش افزوده در این صنایع، اغلب در خارج از مرزهای کشور انجام شده و ماحصل آن، انتفاع سایر کشورها از منابع طبیعی و ثروتهای خدادادی ایران است. تمهیدات مختلف دولت در جهت جلوگیری از خام فروشی صرفاً به پردازش کالا در یک یا دو مرحله منجر شده و به دلیل نبود تکنولوژی مربوطه در کشور، کالای صادراتی دارای اختلاف فاحش با کالای نهایی تولیدی در سایر کشورها میباشد. این ارزش افزوده پایین مختص چند کالا نبوده و تمام محصولات کشاورزی، پتروشیمی و معدنی کشور شامل این مورد میباشند. ایجاد فنآوری و نوآوری در این صنایع، ارزش افزوده چشمگیری را به بار خواهد آورد و با توجه به لزوم استقلال کشور از نفت، ناچار به سرمایهگذاری و تمرکز در این حوزهها هستیم.
بخش معدن و تولید فلزات، حوزه ای پرپتانسیل جهت تغییر اقتصاد نفت محور کشور است. در حال حاضر سطح فنآوری در این بخش پایین بوده و تحقیق و توسعه در زمینههای اکتشاف، استخراج، متالوژی و تولید محصولات با ارزش افزوده بالا از اهمیت زیادی برخوردار است. همکاری صنعت و دانشگاه با وساطت و ایفای نقش دولت و شرکتهای شتابدهنده اجتناب ناپذیر است و در جهت بالقوه نمودن پتانسلهای علمی کشور در زمینه معدن، میباید به ایجاد، تجهیز و حمایت از شرکتهای شتابدهنده در حوزه معدن بپردازیم. این شرکتها با شناسایی طرحهای نوآورانه به بررسی و پالایش طرحها پرداخته و از طرحهای منتخب حمایت علمی و مالی به عمل میآورند. امکانسنجی، ارزشگذاری، مشاوره، تشریک تجربیات، تامین مالی و ایجاد ارتباط فی مابین سرمایهگذاران و نوآوران از وظایف اصلی شرکتهای شتاب دهنده است و در صورت ایفای نقش موثر و کارآی این شرکتها، شاهد نتایج چشمگیر در تغییر سطح تکنولوژی در صنایع اصلی کشور خواهیم بود. شتابدهنده میتواند با استفاده از امکانات و ارتباطات خود، دغدغه مالی و تجربی نوآور را رفع نماید و در این راستا میباید علاوه بر امکانات داخلی خود، از سایر امکانات فضای علمی و اقتصادی کشور استفاده نماید. ارتباط موثر با نهادهایی مانند "صندوق نوآوری و شکوفایی"، "معاونت علمی و فنآوری ریاست جمهوری" و شرکتها و فعالان مایل به سرمایه گذاری، گامی موثر در دستیابی شتابدهنده به رسالت خود بوده و شتابدهنده میباید در جهت تامین مالی طرحهای مختلف از ظرفیتهای بازار سرمایه و ابزارهای طراحی شده در بورس نیز استفاده نماید.
با توجه به فعالیت هلدینگهای معظم معدنی و فلزی در کشور، بهتر است شتابدهندههای بخش معدن و فلزات، در زیرمجموعه این هلدینگها تشکیل شود تا ضمن استفاده از تجربیات و پتانسیلهای هلدینگ مادر، بخشی از سرمایه مورد نیاز طرح نوآورانه از داخل مجموعه فراهم گردد و در جذب مابقی سرمایه نیز از اعتبار و برند هلدینگ استفاده شود. عمده هلدینگهای صنعتی، هزینه های قابل توجهی را صرف تحقیق و توسعه می نمایند و با توجه به عملکرد ثبت شده و عدم تغییر قابل توجه تکنولوژی طی سال ها فعالیت، این هزینه ها که در مجموعه مادر و زیر مجموعه ها صرف می شود عمدتاً ناکارآ است و راهکار تاثیرگذاری در این زمینه، ایجاد شتابدهنده تخصصی با تعریف اهداف محدودی است که باید به ارتقای تکنولوژی منجر شود. تاسیس و فعالیت این شرکتها در یک مجموعه مادر، هزینه قابل توجهی نداشته و صرفاً به عزم مدیران، شناخت نیاز و دید بلند مدت ایشان وابسته است.
توسعه شتابدهنده ها نیاز واقعی صنعت و اقتصاد ملی است و اگر به خروج از خام فروشی و ارتقای فن آوری در تولید میاندیشیم، ناچاریم در الگوی مخارج تحقیق و توسعه تغییر اساسی ایجاد نماییم و با ایجاد و وساطت شرکت شتابدهنده، از بخش نوآور و علمی کشور استفاده نماییم.
علیرضا تاجبر مدیرعامل شرکت کارگزاری تامین سرمایه نوین