ظرفیت مناسب صنعت کاشی و سرامیک برای عرضه کالای با کیفیت ایرانی در جهان
صنعت کاشی و سرامیک در طول چهار دهه اخیر و در سایه اِعمال برخی اقداماتِ سازنده حمایتی، به توفیقات بسیاری نائل شده و میتواند به عنوان نمونهای مناسب برای نِمود و جلوه کالای ایرانی در جهان معرفی شود، اما برخی ضعفها، حصول این امر را با نارساییهایی همراه ساخته است.
کاشی و سرامیک از نمونه مصالحی به شمار میرود که تولید آن در ایران از قدمت نسبتا طولانی برخوردار است. با نیم نگاهی به ابنیه تاریخی و مذهبیِ این مرز و بوم، با نمونههای متعددی از هنر اصیل ایرانی و اسلامی مواجه میشویم که بینندگان و مخاطبان خود را مُتِحَیِر میکند.
این هنر چشم نواز ایرانی در سالیان و دهههای گذشته با اِعمال برخی اقدامات و اتخاذ برخی تدابیر همچنان کیفیت مطلوب و کم نظیر خود را حفظ کرده است.
بنابراین با همه این اوصاف، رکودِ حاکم بر بخش مسکن در سالهای گذشته، این عرصه فعالیتی را با مشکلات بسیاری مواجه کرده و به تبع با توجه به مصرف چنین تولیداتی در بخش مساکن،کاهش و تنزل ضریب ساخت و ساز تقاضا برای خرید این محصول را نیز به شدت تحت الشعاع قرار داده است.
مصطفی خرمگاه، یکی از توزیع کنندگان مصالح ساختمانی در غرب استان تهران ، با اشاره به توانمندی ویژه ایران در بخش تولید کاشی و سرامیک، اظهار کرد: عرصه مذکور از حوزههایی به شمار میرود که هم از حیث کّمی و هم از حیث کیفی در دهههای گذشته روند صعودی خود را حفظ کرده، اما مواجه شدن آن با رکود در بخش مسکن و ساخت و ساز در سالیان اخیر باعث شده تا ضریبِ تولیدِ کارخانههای کاشی و سرامیک سازی با اُفت مواجه شود.
وی افزود: خوشبختانه در این بخش،کیفیت تولیدات همچنان حفظ شده و برخلاف برخی عرصههای دیگر که رکود بر روی محصولات نیز تأثیرات ناخوشایندی گذاشته، کاشی و سرامیک سازی ایران، همچنان از جایگاه ویژهای در جهان برخوردار است و محصولات ایرانی همپا با تولیدات کشورهای توسعه یافته و پیشرفته اروپایی پیشرفت داشته است.
این توزیع کننده مصالح ساختمانی در غرب استان تهران، گفت: یکی از نارساییهایی که در این بخش شاهد آن هستیم به عرصه برنامهریزی و بازاریابی باز میگردد و در صورت هوشمندی و هدفمندی هر چه بیشتر، قطعا رکود جاری و ساری در بخش مسکن، تولیدکنندگان را از حیث عرضه و فروش محصولات خود، با دشواری و مشکلات عدیده مواجه نمیکرد، زیرا بازار کشورهای خارجی به سهولت جبران کننده رکود داخلی بود.
خرمگاه، بیان کرد: ضعف در بازاریابی باعث ظهور و بروز برخی نارساییها شده و در شرایطی که تولیدات ایرانی با کیفیت محصولات کشورهای صاحب نام در این صنعت همچون ایتالیا و اسپانیا برابری میکند، نتوانستهایم در حوزه فروش محصولات ایرانی، در بازارهای خارجی و بین المللی به توفیقات و موفقیتهایی در تراز توانمندیها و ظرفیتهای عظیم کاشی و سرامیک سازی در ایران نائل شویم.
کاهش تولیدات کاشی و سرامیک ایران از 500 میلیون متر مربع به 340 میلیون متر مربع
چندی پیش ، محمد روشنفکر، رئیس انجمن تولیدکنندگان کاشی و سرامیک ایران در گفتگو با رسانهها در ارتباط با میزان تولید کاشی و سرامیک در ایران و سیر نزولی آن در سالیان اخیر، گفت: بین دهههای 80 و90 ، میزان تولیدات کارخانه های داخلی به 500 میلیون متر مربع رسید، اما تنها از سال 1391 تا سال 1395 ( ظرف مدت چهار سال ) میزان تولیدات با کاهش 160 میلیون متر مربعی همراه شد و به بیان دیگر ضریب تولید کاشی و سرامیک در ایران به 340 میلیون متر مربع رسید.
وی در ادامه میافزاید: صنعت کاشی و سرامیک میتواند به عنوان یکی از مولفههای اثرگذار در افزایش و توسعه صادرات غیر نفتیِ کشور ایفای نقش کند و با توجه به برخورداری از شاخصههایی همچون نیروی انسانیِ کافی و کار بَلَد، ذخایر و منابع طبیعی مناسب و تکنولوژی روز، این حوزه فعالیتی از مزیتهای مطلوب و قابل توجهی برخوردار است.
روشنفکر با بیان رشد 200 درصدی کارخانجات کاشی و سرامیک طی 10 سال اخیر، میگوید : در حال حاضر، حدود 90 واحد تولید کاشی و سرامیک و حدود 15 کارخانه تولید مواد اولیه و لعاب در کشور فعالیت میکنند که عمده آنها در استانهای مرکزی کشور و یزد مشغول به فعالیت هستند.
آنچنان که وی مطرح میکند، دلیل این تمرکز در مناطق اشاره شده به دسترسی آسانتر به مواد اولیه و مورد نیاز کاشی و سرامیک معطوف میشود.
دِپوی تولیدات کاشی و سرامیک تا چه زمانی استمرار دارد؟
آنچنان که مصطفی گودرزی، رئیس اتحادیه کاشیسازان و کاشیفروشان در گفتگو با رسانهها عنوان داشته، در حال حاضر مراکز و کارخانجات تولید کاشی و سرامیک پایینتر از 60 تا 70 درصد ظرفیت خود مشغول به فعالیت هستند.
با توجه به برخورداری کارخانجات تولید کاشی و سرامیک از تکنولوژی روز و کیفیت بسیار مرغوبِ تولیدات ایرانی، کاهش ظرفیت تولیدی زیبنده این صنعت پویا در کشور نیست.
از سوی دیگر وی میگوید: عمده تولیدات مرتبط با این محصول به کشور عراق صادر میشود و بخش قابل توجهی از کاشی و سرامیک تولید شده در انبارها دپو میشود، به واقع با تأملی بر اظهارات رئیس اتحادیه کاشی سازان و کاشی فروشان به این واقعیت تلخ پی میبریم که محصول و تولیدات کافی برای عرضه و فروش وجود دارد، اما ناتوانی در بازاریابی باعث انباشت و دپویِ تولیدات اشاره شده در انبارها شده است.
امید آن میرود با اتخاذ تدابیر ویژه، راهکارهای مقتضی برای برون رفت از این وضعیت اندیشیده و اجرایی شود، زیرا کاهش ظرفیت تولید و استمرار این وضعیت، ضربات جبران ناپذیری به اقتصاد این عرصه فعالیتی تحمیل میکند و با استمرار چنین وضعیتی، اشتغالزایی این بخش نیز تحت تأثیر قرار میگیرد و در شرایطی که این محصول میتواند نِمود و تَجَلیِ قابل توجهی در کالای ایرانی و عرضه آن به بازارهای جهانی محسوب شود، رفع این فرصت سوزی، ضرورتی است که حصول آن توفیقات مطلوبی را برای این محصول و کالای با کیفیت ایرانی در پِی خواهد داشت.