سرامیک پرسلان چیست؟
پوشش دهندههای سطوح در بناها را شاید بتوان مهمترین بخش در تزیینات و دکوراسیون داخلی برشمرد. این پوشش دهندهها شامل انواع کاشی، گچ، شیشه، سنگ، کاغذ دیواری و ... میشود. کاشیها به عنوان مهمترین پوشش دهنده سطوح شناخته میشوند که انواع مختلفی دارند.
این دست ساخته بشر از زمان روی کار آمدن تا به حال با پیشرفتهای بسیاری در ساخت و ساز همراه بوده است و منجر به ایجاد شاخههای متنوعی از جمله کاشی سرامیک و سرامیک پرسلان در میان پوشش دهندههای بنا گردید.
پوشش دهنده سطوح
از زمان روی کار آمدن سفال به عنوان یکی از دست ساخته های بشر ما شاهد ظهور انواع کاشی و سرامیک و سفال های هستیم که روز به روز بر قابلیت های آن افزوده می شود. یکی از جدیدترین نوع کاشی و سرامیک پرسلان ها هستند که با کمک سفال پرسلان که با استفاده از خاک چینی تولید می شود به عرصه ظهور رسیده است. پرسلان (porcelain) نوع جدیدی از پوشش دهندهها با مقاومت بالاست که از خانواده سرامیک میباشد. بر طبق تعریف انجمن علمی مهندسی مواد آمریکا پرسلان را میتوان نوعی فرآورده سرامیکی شیشه ای سفید لعابدار یا بدون لعاب دانست که برای مصارف مختلفی به کار میرود. پرسلانها سرامیکهایی هستند که کمترین میزان جذب آب را در میان سایر سرامیکها دارند. این جذب آنقدر کم است که تقریبا نزدیک به صفر است. پرسلان برخلاف سایر ساختههای سرامیکی یک دستآورد جدید است که از حرارت دادن بالای نوع خاصی از گل سفال به دست میآید. این حرارت بالا باعث افزایش مقاومت سفال میگردد و با از میان رفتن آب شیمیایی ترکیبات سفال در برابر آب نفوذناپذیر میگردد. امروزه کالاهای بسیاری وجود دارند که از ماده پرسلان در ساخت آنها استفاده میشود. این دست آرود نوین آنقدر انعطاف پذیر است که میتواند برای ساخت هر کالایی به کار گرفته شود.
بسیاری پرسلان را به دلیل جلای شیشه ای و تخلل کم و پخت در دمای بالا همان سفال چینی میدانند که امروزه کاربرد فراوانی دارد. اما در اصل این دو ماده با وجود شباهتهای فراوان، یکسان نیستند. چینیها نسبت به پرسلان از سطح نرم تری برخودارند و به راحتی میتوان آنها را برش داد در حالی که پرسلان فاقد این خاصیت میباشد. ایجاد این تفاوت فقط از طریق دمای پخت میسر است. پرسلانها در دمای بالای 1450 سانتی گراد پخت میشوند در حالی که دمای پخت چینی در حدود 1200درجه سانتی گراد میباشد. این اختلاف دما باعث گردیده است که مقاومت پرسلان نسبت به چینی بیشتر باشد و در نتیجه از آن بیشتر برای مصارف کاربردی استفاده شود در حالی که چینیها بیشتر جنبه تزیینی و هنری دارند. در کنار تمامی این تفاوتها میتوان به شفافیت بالای پرسلان در کنار مات بودن چینی نیز اشاره نمود.
تاریخچه پرسلان
چینیها در ساخت سفال سفید چینی شهره خاص و عام هستند، این سفال در حدود قرن 7 و 8 میلادی ساخته شد پس از آن پرسلان به عنوان یک فناوری جدید در میانهای قرون 13 و 14 میلادی در چین ساخته شد. سفال چینی در میان کشورهای اروپایی از محبوببیت بسیاری برخودار بود تا جایی که دانشمندان اروپایی همواره به دنبال کشف راز ساخت سفال چینی بودند. این دانشمندان دست به آزمایشات فراوانی زدند. اولین بار دانشمندان آلمانی با ترکیب خاک رس با فلدسپات زمینی توانستند به ترکیبی شبیه به چینی دست یابد، ترکیب جدید وزنی کمتر از چینی داشت. در سالهای بعد دانشمندان انگالیسی برای دست یابی به راز تهیه سفال سفید رنگ کشور چین از ترکیب خاک رس، فلدسپات، کوارتز و خاکستر استخوان گاو توانستند سرامیکی تهیه کنند که بسیار مستحکم تر از چینی بود. این سفال به چینی استخوانی مشهور شد. این نوع پرسلان در دمای کمتری نسبت به پرسلانهای جدید تولید میگردید و خاکستر استخوان گاو باعث شفافیت ساختار آن میگردید. پرسلان استخوانی امروزه به عنوان یکی از محبوب ترین انواع پرسلان شناخته میشود که به دلیل شفافیت خاصی که دارد جلوه ای خاص را به سطوح میبخشد.
کاربرد پرسلان
پرسلان به عنوان یکی از کاربردی ترین مواد شناخته میشود که در مصارف مختلف صنعتی و پزشکی به کار میآید. این ماده با قابلیتهای بالای خود در هر صنعتی از ساخت ظروف برای مصارف آشپزی و مینای دندان در پزشکی گرفته تا عایقهای مغناطیسی در حوزه الکترونیک قابل استفاده است. علاوه بر آن مهمترین کاربرد پرسلان امروزه به عنوان سرامیکهای پرسلانی در سازههای مسکونی و تجاری است که در کنار زیباتر نمودن سطوح آنها را مقاوم سازی نیز مینماید.
سرامیک پرسلان
همانگونه که گفته شد پرسلانها جدیدترین محصولاتی سرامیکی متراکم هستند که در شرایط خاص تحت فشار و درجه حرارت بالا تولید میشوند و امروزه به دلیل مقاومت بالایی که دارند جایگزین مناسبی برای پوشش نما و کف ساختمانها میباشد. این نوع سرامیکها به دلیل از دست دادن آب شیمیایی خود و نفوذناپذیری در برابر رطوبت و آب قادر به نصب با استفاده از روشهای سنتی استفاده از سیمان، گچ و ... نیستند در نتیجه صنایع سازنده پرسلان برای چسباندن آنها ناگزیر از ابداع چسبهای پرسلان شدند تا نصب این پوشش دهنده به آسانی میسر گردد.
ویژگیهای پرسلان
پرسلانها به عنوان یک پوشش دهنده مقاوم دارای ویژگیهای بارز بسیاری است که در اینجا به برخی از آنها اشاره مینماییم.
استحکام خمش دو تا سه برابر سنگهای گرانیتی
جذب آب و رطوبت پایین در حدود۰/5 درصد
مقاومت در برابر یخبندان به دلیل عدم جذب آب
مقاومت شیمیایی بالا در برابر اسیدها و مواد خورنده
مقاومت در برابر لک پذیری و مواد شوینده
خش ناپذیری و مقاومت سایش بالا
طول عمر بالا و حفظ جلا و درخشندگی
ثبات رنگ در مقابل حرارت و نور خورشید
قابلیت تولید در انواع طرح و اندازه
قابلیت نصب بوسیله چسب و نصب
قابلیت ابزارخوری برای نصب سایر وسایل
ضد حریق و مقاومت بالا در برابر آتش سوزی